Krijimi në Kur’an dhe në Hadithet Profetike

Karakteri mrekullor i Kur’anit

Para se të parashtrojmë ajetet kur’anore lidhur me krijimin, dëshirojmë të prekim disa ajete të caktuara për të treguar se ç’karakter mrekullor ka Kur’ani. Deklarata-mrekulli Kur’an është ajo që e thotë fjalën e fundit, ajo që u vë vulën gjërave!

1. “Edhe te kafshët ka mësim për ju. Nga gjëja që kanë në barkun e tyre, Ne ju japim të pini qumësht të pastër e të shijshëm të kulluar mes ushqimit dhe gjakut…”(Nahl, 16:66)

Një nga shenjat dhe provat që argumentojnë ekzistencën dhe unitetin e Allahut, janë kafshët e qumështit. Qumështin e shijshëm e të ushqyeshëm që e pimë ne, Allahu e nxjerr nga tretësira ushqimore në zorrët e kafshëve (që konsiderohet si jashtëqitje meqë pas thithjes së lëndëve ushqimore prej saj, del jashtë si feçe) pas kullimit në gjak. Shkenca e sotme e ka bërë të qartë se në fillim lëndët ushqimore thithen nga qimet thithëse të zorrëve dhe kalojnë në gjak, nga i cili, në indet e tjera lëshohen si ushqim, kurse në gjëndrrat e qumështit, kthehen në qumësht. Me shprehjen “min bejni fersin ve demin”, “prej mes feçeve dhe gjakut”, në Kur’an tregohet se qumështi kalon dy procese filtrimi: i pari, nga feçet (lënda ushqimore e tretur në zorrë) në gjak dhe, i dyti, nga gjaku në qumësht. Profeti Muhammed, i cili e lajmëronte një gjë të tillë 14 shekuj më parë, pa dyshim që personalisht nuk mund t’i dinte këto gjëra. Ato ia kishte mësuar Allahu me anë të Kur’anit!

2. “Atij që dëshiron ta udhëzojë, Allahu ia zgjeron zemrën ndaj Islamit, kurse atij që dëshiron ta lërë të humbur, ia shtrëngon gjoksin sikur të ishte duke u ngjitur në qiell…” (En’am, 6:125)

A e dini se kujt i përngjet gjendja e njeriut që nuk beson? Atij që ngjitet në lartësi ku oksigjeni rrallohet aq sa ta bëjë gjithnjë e më shumë të pamundur frymëmarrjen gjer në vdekje. Në kushtet e pamjaftueshmërisë së oksigjenit, personi ndjen shtrëngim në gjoks. Sa më lart të ngjitet njeriu, aq më i rrallë bëhet oksigjeni dhe aq më e fortë dhimbja në gjoks. Këtu kemi një paralelizëm figurativ të mbështetur në një fakt shkencor të njohur shumë shumë vonë, por të paralajmëruar nga Kur’ani 14 shekuj më parë!

3. “Ne i lëshojmë erërat mbarështuese dhe nga qielli lëshojmë shi për ju…” (Hixhr, 15:22)

Disa komentues të vjetër nuk e kanë kuptuar si duhet cilësimin e erërave si mbarështuese. Kurse kur e kanë pyetur Ibni Abbasin 11 shekuj më parë mbi kuptimin e këtij ajeti, ka thënë: “Erërat bëjnë mbarështimin e bimëve, pastaj edhe të reve…”[1] Megjithëkëtë, edhe komentuesit pas tij nuk e kanë kuptuar dot rolin mbarështues të erës për retë. Siç dihet, retë ngarkohen me elektricitet duke lëvizur e duke u fërkuar me ajrin, gjë të cilën ua siguron era. Ndërkaq, duhet theksuar se si tek mbarështimi i bimëve, ashtu dhe te i reve, kemi dukurinë e bashkimit të gjërave çift ose me ngarkesa të kundërta. Në lidhje me këtë, në ajete të tjerë Kur’ani bën fjalë mbi krijimin çift (Jasin, 36:36; Dharijat, 51:49). Dhe kjo është një mrekulli tjetër e Kur’anit.

4. “Shihni se si i shtyn Allahu retë, pastaj i bashkon, i bën grumbull dhe ju shihni se si rrjedh prej tyre shi. Ai lëshon nga retë e mëdha si kodra edhe breshër, me të cilin godet kë të dojë e nga i cili mbron kë të dojë. Shkëlqimi i dritës së vetëtimës sa s’të merr sytë!” (Nur, 24:43)

Qysh atëherë kur nuk njihej fare përbërja e reve, Kur’ani bënte përshkrime të sakta që u zbuluan vetë 14 shekuj më vonë.

5. “Ne e ngritëm qiellin me dorën tonë dhe Ne e zgjerojmë atë pa pushim.” (Dharijat, 51:47)

Në vitet 1920, Hubble i bëri një dhuratë botës astronomike. Me anë të një gjetjeje matematike që u quajt me emrin e tij, Koeficienti i Hubbles, ai zbuloi se disa galaktika largoheshin pa pushim prej nesh. Më pas, matematikani belgjian, Lamaitre e përcaktoi këtë dukuri si “zgjerim i hapësirës”. Pastaj kjo dukuri u pranua edhe nga shkencëtarë të tjerë si dhe nga Ajnshtajni.

E vërteta e krijimit në Kur’an

Nga ajetet kur’anore në lidhje me krijimin, do të shqyrtojmë katër prej tyre.

1. “Dhe i thamë: “O Adem, ti dhe bashkëshortja jote banoni në xhennet dhe hani sa të doni nga të mirat që ka atje, vetëm atë pemë mos e prekni se, ndryshe, do të bëheni dhunues e të padrejtë.” (Bakara, 2:35)

Kur’ani e fillon rrëfimin mbi krijimin njerëzor me njeriun e parë dhe bashkëshorten e tij dhe nuk bën fjalë aspak për evolucionin.

2. “Për Allahun, gjendja e Isait është si gjendja e Ademit. Allahu e krijoi Ademin prej dheu. Ai i tha Ademit “bëhu” dhe ai u bë!” (Al-i Imran, 3:59)

Kur njerëzit ranë në dyshim në lidhje me krijimin e Hz. Isait dhe nisën të gjykojnë se si mund të lindte njeriu pa baba, iu erdhi në ndihmë Kur’ani që sqaronte se në lindjen e tij pa baba nuk kishte gjë për t’u çuditur, pasi lindja e tij ishte një mrekulli si dhe krijimi i Hz. Ademit, ndërkaq që ky s’kishte patur as nënë. Kjo do të thotë se Allahu ka mundësi për çdo gjë dhe bën gjithçka që dëshiron. Ndërkaq, me qëllim që ne ta kuptojmë veprimtarinë e Tij, Allahu e mbulon atë me anë të shkaqeve dhe pasojave që janë të kuptueshme për ne dhe na duken të natyrshme e të zakonshme. Kurse disa herë Allahu e heq mbulesën e shkaqeve me qëllime dhe urtësi të caktuara dhe, atëherë, aktet e tij na duken të jashtëzakonshme e të pashpjegueshme, prandaj i quajmë mrekulli. Kështu, edhe krijimi i Ademit, edhe krijimi i Isait janë sa të mundshme për Allahun, aq dhe të pamundshme për ne kur i gjykojmë ato në kuadrin e shkaqeve dhe pasojave dhe me kriteret me të cilat gjykojmë ngjarjet e tjera të ashtuquajtura të zakonshme.

3. “Dhe u tha Zoti yt engjëjve: “Unë krijova një njeri prej balte dhe i fryva nga fryma ime, prandaj bini në gjunjë para tij…” (Hixhr, 15:28-29)

Këto ajete tregojnë se njeriu i parë, Ademi, u krijua prej dheu dhe atij iu dha frymë hyjnore. Sot dihet se njeriu formohet në mitrën amësore nga zhvillimi në etapa të caktuara i vezës së fekonduar nga spermatozoidi, pra, duke pasur për bazë një koncentrat dhe jo me anë të ndonjë farë evolucioni. Sipas përshkrimit të Kur’anit, edhe njeriu i parë pati për bazë një koncentrat të përbërë nga elementët e tokës dhe uji, i cili u zhvillua në kushte të caktuara që cilësohen si urdhri “bëhu” i Zotit. Mes bazës dhe krijimit të njeriut të parë dhe njeriut të zakonshëm sot nuk ka asnjë ndryshim. Koncentrati është po ai, kurse mjedisi i krijimit, ndërsa për njeriun e sotëm është mitra, për njeriun e parë është përsëri një “mitër”, por e panjohur për ne, e cilësuar vetëm si urdhri “bëhu” i Zotit dhe fryma hyjnore. Në të dy llojet e krijimit nuk ka asgjë të përbashkët me evolucionin.

4. “O njerëz! Ruhuni prej Zotit tuaj që ju krijoi juve prej një fryme të vetme, që krijoi për ju shoqe nga vetja juaj dhe nga dy të parët krijoi meshkuj e femra!”(Nisa, 4:1)

Duke e quajtur atin e parë të të gjithë njerëzve, “një frymë të vetme”, Kur’ani kundërshton dhe hedh poshtë vargun e etërve të njeriut që pretendon evolucioni. Sipas Kur’anit, njeriu i parë bart dhe përfaqëson “frymën e vetme”, nga e cila, pastaj u krijua çifti i parë dhe prej të dyve, gjithë njerëzimi. Kështu, as “fryma e vetme”, as dhe çifti i vet që bartte të njëjtin entitet njerëzor, nuk ishin hallkë e një zinxhiri evolucioni. Njeriu ose fryma e parë është ati i një lloji qeniesh më vete, po ashtu, çifti i tij, nëna e po atij lloji qeniesh më vete!

Kuptimi i disa ajeteve të tjera kur’anore që kanë lidhje me krijimin

• Betohem se Ne e krijuam njeriun prej një esence prej balte. (Muminun, 23:12)
• Ne, çdo gjë të gjallë e krijuam prej uji. (Enbija, 21:30)
• Dhe Zoti yt u tha engjëjve: “Unë do të krijoj një njeri prej balte dhe, pasi t’i jap formë e t’i fryj prej frymës sime, ju bini në gjunjë para tij!” Të gjithë engjëjt ranë në gjunjë para tij, kurse Iblisi, djalli, jo! Ai u mbajt më të madh e u bë mohues! (Sad, 38:71-74)
• Ai është që e krijoi njeriun prej një pike uji dhe e bëri fis të lidhur me lidhje martese. Zoti yt ka mundësi për gjithçka! (Furkan, 25:54)
• Allahu ju krijoi ju prej dheu, pastaj prej uji. Pastaj ju bëri çift. (Fatir, 35:11)
• Ai është që ju krijoi ju prej një balte dhe që pastaj ju caktoi një jetëgjatësi dhe vdekje. Gjithashtu, te Ai ka një vendim të parashkruar. Akoma po dyshoni? (En’am, 6:2)
• Ai është që ju bëri ju prej një fryme të vetme. Pastaj për ju ka një vend ku të rrini dhe, si amanet, një vend për të qëndruar. Ne i bëmë të ditura ajetet tona hapur për ata që kuptojnë. (En’am, 6:98)
• Allahu që e ka krijuar çdo gjë të bukur dhe të përsosur, krijimin e njeriut e nisi nga balta. Pastaj, brezin e tij e riprodhoi prej një esence uji (spermë). Pastaj i dha atij formën më të bukur, i fryu nga fryma e vet dhe krijoi për ju veshë, sy dhe zemra. Por sa pak që falenderoni! (Sexhde, 32:7-9)
• Allahu e krijoi njeriun nga argjila e pjekur. (Rahman, 55:14)

Krijimi në hadithet profetike

1. Buhariu dhe Muslimi përcjellin njëzëri prej Ebu Hurejres se në një pjesë të një hadithi të gjatë ku tregonte për krijimin e gruas, Profeti ka thënë: “Këshillojini gratë për të mirë dhe silluni mirë me to. Ato janë krijuar prej një brinje!”[2]
   Siç duket hapur nga hadithi, Profeti nuk e lidh krijimin e gruas me evolucionin.[3]
2. Në një hadith tjetër të quajtur autentik nga Ibn Ebi Hatimi dhe të përcjellë nga Ibni Asakiri me pak ndryshime, Profeti thotë kështu: “Ati juaj, Ademi, e kishte shtatin si një dru hurmaje, 60 zira të gjatë.”[4]
   I Dërguari i Allahut e paraqet Ademin si atin e parë të njerëzimit në një mënyrë aq të qartë e të prerë, sa s’lë vend për interpretim.
3. Ahmed b. Hanbel, Ebu Davud dhe Tirmidhi përcjellin këtë hadith prej Ebu Musa el-Esh’ariut: “Allahu mori prej gjithë faqes së tokës një grusht dhé dhe e krijoi Ademin.”[5]
   Edhe nga ky hadith kuptohet se baza e Hz. Ademit është një koncentrat i tërë dherave të tokës. Allahu e ka krijuar atë nga sinteza e këtij koncentrati.
4. Në një hadith tjetër të përcjellë nga Ahmed b. Hanbel prej Hz. Enesit thuhet: “Pasi e krijoi Ademin, Allahu e la për një farë kohe aq sa deshi. Iblisi e shihte Ademin dhe filloi të thurë iluzione rreth tij. Dhe kur e pa bosh, e kuptoi se nuk do të bëhej një krijesë zotëruese e vetvetes.”[6]
5. Ibn Hibban dhe Bezzari, autori i një Musnedi, përcjellin këtë hadith nga Hz. Enesi: “Kur Allahu i fryu Ademit nga fryma e tij, Ademi teshtiu dhe tha pas teshtitjes, “Elhamdulil’lahi Rabbilalemin!”, “Lavdi Allahut, Zotit të botëve!” Kurse Allahu ia ktheu: “Jerhamukellah”, “Allahu të dhëntë shëndet!”[7]
   Te Buhariu lexojmë këtë rivajet: “Allahu i Lartë e krijoi Ademin sipas fytyrës së Tij (si qendër të shfaqjes së të gjithë emrave të Tij) dhe me shtat 60 zira…”[8]
6. Ahmed b. Hanbel përcjell këtë hadith prej Ebu Hurejres: “Njerëzit do të hyjnë në xhennet në gjendjen e Hz. Ademit kur u krijua. Ai ishte lakuriq, pa qime, i ri, lëkurëbardhë, me sy të shkruar, me shtatin 60 zira dhe gjerësinë e shpatullave 7 zira.”[9]

Krijimi në Librin e Shenjtë

Le të flasim dy fjalë edhe për kapitullin mbi gjenezën te Libri i Shenjtë. “Zoti e krijoi Adamin prej baltës së tokës, i fryu në hundë dhe ai u bë njeri i gjallë.”[10] Kurse krijimi i Havasë përshkruhet kështu: “Dhe Zoti i dha Adamit një gjumë të thellë, pastaj i mori një brinjë dhe ia mbushi vendin me mish. Pastaj prej asaj brinje bëri një gura dhe ia solli Adamit!”[11]

Si Kur’ani, edhe Libri i Shenjtë dhe të gjithë librat e tjerë hyjnorë bëjnë të ditur se njeriu i parë është krijuar nga Zoti prej elementëve të dheut dhe kështu besojnë të gjithë anëtarët e feve. Pra, s’është ashtu siç thonë Darvini dhe evolucionistët. Njeriu nuk e ka marrë formën e sotme duke evoluar.

[1] Taberi, Xhamiul Bejan, vëll. 14, f. 19-22.
[2] Buhari, Enbija, 1; Muslim, Rada, 61-62; Darimi, Nikah, 35; Musned, 5/88.
[3] Për kuptimin e krijimit të Hz. Havasë prej brinjës së Hz. Ademit, shih F.Gylen, Lëkundjet që solli shekulli, përkthimi shqip.
[4] Ibni Asakir, Tarihi Dimeshk, 7/404-405. Veçanërisht shih Buhari, Istizam, 1. Në një periudhë kur sipërfaqja e tokës ishte e mbuluar me pyje dhe kur nuk ishte formuar ende popullsia njerëzore, është normale që shtati i njeriut të ketë qenë i tillë. Në gjatësinë e shtatit të njeriut ndikojnë si klima dhe kushtet e sipërfaqes, ashtu dhe dendësia e popullsisë, e cila shkakton shkurtimin e shtatit. Ndërkaq, për ta mbajtur të gjerë kuadrin e kuptimit të çështjes, është mirë të mbahet parasysh edhe interpretimi i Ibni Haldunit, i cili thotë se Ademi mund të ketë pasur këtë shtat kur ka qenë në xhennet. Allahu e di se ç’është më e drejtë! 2. Njësia e gjatësisë zira diku merret sa gjatësia e parakrahut (rreth 40 cm.), diku identifikohet me njësinë e quajtur arshin, diku me gjatësinë 70-90 cm.
[5] Tirmidhi, Tefsiru sure, 1-2; Ebu Davud, Sunnet, 16; Musned, 4/400-406.
[6] Musned, 3/152.
[7] Hejsemi, Mevaridu’z-Zem’an, I/508; Ibn Hibban, Sahih, 14/37, 41.
[8] Buhari, Isti’zan, 1; Enbija, 1; Muslim, Xhennet, 28; Tirmidhi, Tefsiru’l-Kur’an, 94; Mustedrek, 1/132.
[9] Musned, 2/295, 343, 415.
[10] Gjeneza, 2:7.
[11] Gjeneza, 2:18, 21-22.